روش های از بین بردن باقیمانده سموم در مواد غذایی

روش های از بین بردن باقیمانده سموم در مواد غذایی

معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات برخی از روش های از بین بردن باقیمانده سموم در مواد غذایی را تشریح کرد.

مسعود لطیفیان درباره تاثیرات سوء آفت‌کش‌ها بر روی سلامت جامعه گفت: همگان از طرق مختلف آفت‌کــــش‌ها را دریــافت می‌کنند که میزان مواجهه از طریق مواد غذایی (خصوصا میوه و سبزی) پنج برابر سایر راهها مانند هوا و نوشیدن آب است.

وی تصریح کرد: کاهش بقــایای آفــت‌کــش‌ها طی شستشوی محصولات گیاهی در مطالعات مختلف به اثبات رسیده است. برای مثال در گوجه فرنگی، کلرپیریفوس بعد از شستشو با آب به مدت ۱۰ دقیقه به میزان ۹/۲۹ درصد کاهش پیدا می کند. به‌طور کلی بقایای آفت کش های قطبی و محلول در آب به سرعت نسبت به مواد با قطبیت کم حذف می‌شوند .

به گفته او آفت‌کش‌های غیرقطبی به شکل مقاوم در لایه‌های واکسی پوست میوه و سبزیجات باقی می‌مانند. کاهش بقایای آفت‌کش‌ها در اثر شستشو عمدتاً مربوط به بقایای سطحی این ترکــــیبات هستند. اگرچه شستشوی دستی زیر آب جاری به مدت یک دقیقه، سبب حذف بقایای آفت کش ها به شــکل قابل ملاحظه‌ای می‌شود اما به‌طور کلی شستشوی خانگی در مقایسه با شستشوی تجاری تاثیر کمتری در حذف آفت‌کش‌ها دارد.

وی از تاثیر آب گرم و افزودن مواد شوینده نســــبت به آب ســــرد در حذف آفت کش‌ها از محصولات گیاهی خبر داد و افزود: به عنوان مثال شستشو با آب آشامیدنی، شستشو با آب و مایع ظرفشویی و پوست‌گیری به ترتیب موجب حذف ۱۹ ،۳۵و ۴۶ درصد، از باقی‌مانده دیازینون در خیار می‌شود. .

دکتر لطیفیان ادامه داد: عامل موثر دیگر در حذف آفت‌کش‌ها به وسیله شست‌وشو مدت زمان سپری شده از اسپری آفت کش بر روی محصول است. در واقع هرچه این مدت زمان بیشتر باشد، حذف آفت‌کش کمتر اتفاق می‌افتد. شاید علت این موضوع تمایل بقایای آفت‌کش‌ها به جابه‌جایی در واکس‌های کوتیکول یا لایه های عمیق‌تر پوست محصولات گیاهی باشد.

وی با بیان اینکه پوست‌گیری گامی مهم در فرآوری میوه ها و سبزیجات است، گفت: عملیات پوست‌گیری مواد خوراکی خام کشاورزی ممکن است بیش از ۵۰ درصد از باقیمانده‌های آفت کش حاضر در آنها را از بین می‌برد. همچنین پوست گیری میوه‌های تازه همچون آووکادو، موز، مرکبات، کیوی، انبه و آناناس سبب حذف کامل بقایای آفت کش‌ ها می‌شود.

وی روش‌هایی همچون پختن، جوشاندن، سرخ کردن، بخارپز، کباب کردن و … را از اقدامات موثر بر میزان کاهش آفت‌کش‌ها دانست. برای مثال مطالعات انجام شده بر روی اسفناج کاهش اندک میزان بقایای آفت‌کش را بر اثر پخت در ماکروویو نشان می‌دهد. لطیفیان با بیان اینکه خشک کردن سبزی ها و محصولات کشاورزی بقایای آفت کش‌ها را به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهد، افزود: از آنجا که محصولات کشاورزی سهم مهمی در رژیم غذایی انسان را داراست، باید به ایمنی این محصــولات توجه شود.