آشنایی با بیماری آتشک سیب و گلابی

آشنایی با بیماری آتشک سیب و گلابی

آتشک سیب و گلابی

آتشک مخربتربن بیماری گلابی است و تولید تجاری این میوه را در بعضی از شرایط ناممکن کرده است. آتشک به باغ های سیب و گلابی بسیاری از مناطق جهان خسارت وارد می کند. برخی از ارقام سیب به این بیماری حساسیت فراوانی دارند. بسیاری از گونه های گیاهی دیگر نیز به آتشک مبتلا می شوند از جمله چند گونه از درختان میوه هسته دار، گونه های گیاهان زینتی ولی فقط گونه های متعلق به درختان میوه دانه دار به صورت جدی خسارت می بینند.

باکتری عامل بیماری در شانکر های نسبتاً فرو رفته زمستان گذرانی کرده و در بهار، زمانی که دمای محیط مساعد باشد و باران های مکرری روی دهد باکتری شروع به فعالیت کرده و به سرعت زیاد شده و با کمک حشرات ، باران و باد پراکنده می شود . آتشک ممکن است گل ها و سرشاخه ها را بخشکاند.

بلایت شکوفه‌ها

مهمترین فاز بیماری بلایت شکوفه‌هاست، زیرا گل‌ها منافذ طبیعی ورود باکتری به اندام‌های گیاهی و توسعه بیماری می‌باشند. اولین علائم در فصل بهار سوختگی شکوفه‌هاست. شکوفه‌های آلوده ممکن است ریزش کنند ولی معمولا متصل به شاخه های آلوده باقی می‌مانند.

پیشرفت آلودگی میوه از ناحیه دمگل شروع می‌شود. دمگل‌ها بصورت سبز تیره و در نهایت بصورت قهوه‌ای تیره ولی در میوه گلابی دمگل‌ها و ساقه های گل به رنگ سیاه دیده می‌شوند.

بلایت برگی:

به صورت لکه‌های سیاه در طول رگبرگ اصلی و رگبرگ‌های جانبی قابل دیدن است. برگ‌های آلوده و بیمار به تدریج به رنگ قهوه‌ای در آمده و به حالت پیچیده و چروکیده و به ظاهر سوخته مدت‌ها روی شاخه باقی می‌مانند. این تغییر رنگ در روی درختان به رنگ قهوه‌ای تیره و در بعضی موارد سبز تیره دیده می‌شود.

روی بعضی از شاخه ها شانکر‌های چروکیده و گاهی فرو رفته تشکیل می‌شود که ممکن است این شانکر‌ها ترک بر داشته و چوب زیرین نمایان شود. آلودگی سرشاخه ها و پایه ها یا بطور مستقیم است که در اثر حساسیت شدید سر شاخه ها و پایه‌ها بوجود می‌آید یا در اثر سرایت تدریجی آلودگی از ناحیه شکوفه‌های آلوده به سمت دیگر اندام‌ها پدید می‌آید.

پیشرفت آلودگی به طوقه و پایه‌ها نیز اثرات بدی روی درخت داشته و اغلب باعث مرگ درخت می‌شود. گاهی باعث خروج شیره از پایه درختان می‌شود. در مجموع این خطر برای درختانی که به هر دلیلی دچار بلایت‌های مختلف بیماری چون شکوفه، سر شاخه، میوه و شاخه می‌شوند وجود دارد که در اثر توسعه تدریجی علائم بیماری، درختان آلوده سرانجام دچار بلایت تنه، ریشه و پایه بشوند. به خصوص اگرکنترل‌های دقیق و به موقع صورت نگیرد و پیشرفت آلودگی به سرعت به سمت شاخه‌های بزرگ در تمام مدت دوره تابستان ادامه یابد. در آن صورت در اواخر تابستان و اوائل پاییز در شاخه‌های بزرگ و اصلی علائم شانکر یا پوست مردگی ظاهر می‌شود. زیر پوست محل شانکرها بصورت آبسوخته، قهوه ای تیره و فرو رفته می‌باشد ولی به مرور این پوست ها خشک و چروکیده می‌شوند و در حاشیه و اطراف محل شانکرها، شکاف‌های نامنظم ایجاد می‌گردد.

اگر محل تشکیل شانکرها به حالت کمربندی در اطراف تنه درختان باشد موردی که بیشتر در ارقام حساس مشاهده می‌گردد. بیماری در ظرف مدت کوتاهی کل درختان آلوده را خشک می‌نماید بویژه اگر محل تشکیل و فعالیت این شانکرها در نزدیک طوقه و ریشه درختان باشد. تشخیص شانکرهای تنه در درختان آلوده بسیار ساده و آسان می‌باشد. در فصل زمستان، بافت زیر پوست اطراف محل شانکرها به رنگ قرمز می باشد.

پیشگیری و کنترل بیماری آتشک:

استفاده از نهال، قلمه و یا پیوندک سالم وعاری از بیماری که دارای گواهی

تغذیه مناسب باغات (خودداری از مصرف زیاد کود ازته )

خودداری از استقرار کندو های زنبور عسل در باغات و مناطق آلوده

مبارزه موثر با حشرات (شته ها، زنجره‌ها و پسیل‌ها وکنه‌ها)که از عوامل انتقال بیماری در زمان رشد رویشی درختان هستند.

حذف کامل درختانی که از ناحیه پایه وطوقه آلوده هستند و آتش زدن محل آلوده بوسیله نفت یا گازوئیل

هرس وانهدام اندام‌های آلوده (شاخه هایی که گل‌ها، برگ‌هاو میوه‌های آلوده

قبل از اقدام به سمپاشی، شاخه‌های آلوده هرس و شانکر‌های موجود در سطح درختان و نیز کلیه پاجوش‌ها حذف یا تیمار بشوند.

فصل پاییز در طول دوره خزان جهت کاهش تعداد شانکرهای فعال از دو نوبت سم پاشی با ترکیبات مسی استفاده شود.

زمان متورم شدن جوانه گل پیش از باز شدن جوانه ها (قبل از رسیدن به مرحله نوک نقره ای) 

وقتی 5، 50 و 100 درصد شکوفه‌ها باز شدند سه نوبت سم‌پاشی با ترکیبات مسی به نسبت 2 تا 3 در هزار انجام شود.